INTERVIEW om het water te kunnen opvangen. Een opstand met populieren hebben we laten staan, die is er nu nog.” Andere wijken waar min of meer de oude landschapspatronen zijn gevolgd zijn Batau en Zuilenstein. “Een aantal oude boerderijen is daar bijvoorbeeld gehandhaafd gebleven.” Het Menuetlaantje is, net als boerderij Vronestein, een oude landschappelijke structuur die in de wijk Zuilenstein behouden is gebleven dankzij de visie van de bekende architect Ashok Bhalotra. wederopbouw met zijn galerijflats. Wij wilden kleinschalige woningbouw, met betaalbare eengezinshuizen en een tuintje. En ja, daar hoorden woonerven bij, waar kinderen veilig konden spelen en voetgangers voorrang hadden. De woonerven zijn later veel verguisd en gelden inmiddels als achterhaald. Maar destijds waren ze vernieuwend en bovendien werden ze gewaardeerd door de bewoners.” Er heerst op het gemeentehuis een beetje een richtingenstrijd. Een deel van de stadsplanners onder leiding van de oude planoloog Kuiper – wiens bureau het schetsplan voor Nieuwegein had gemaakt - bedelft het polderlandschap het liefst onder twee meter zand en begint daarop helemaal opnieuw. STRUCTUREN Houtskeletbouw in Fokkesteeg, waarvoor Finse woningbouwprojecten de inspiratiebron vormden. Lange tijd domineerden het gebouw van de NVM en het gemeentehuis (niet zichtbaar op deze foto) het verder nog lege centrum van Nieuwegein. Anderen, waaronder Fukken, maken juist zoveel mogelijk gebruik van de bestaande landschappelijke structuren, zoals onder meer in de wijk Fokkesteeg gebeurt. “We hebben daar geen meters zand gestort, maar de grondwaterstand verlaagd en de bestaande structuren en landschappelijke elementen gevolgd. Dat geeft een veel natuurlijker beeld. Bestaande sloten zijn gehandhaafd en soms alleen verbreed 20 Minder geslaagd vindt Fukken de wijk Doorslag: “Dat is wat ik een hagelslagwijk noem. Alles is door elkaar gehusseld en je treft er helemaal niets meer van de oude structuren. Er zijn geen natuurlijke herkenningspunten. Daardoor kun je er moeilijk je weg vinden.” In veel opzichten is de ontwikkeling van Nieuwegein een experiment, zegt Fukken. “We waren pioniers. Wat wij in Nieuwegein deden, was nog niet eerder gedaan. We moesten veel zelf uitvinden.” Dat trekt ambitieuze architecten en stedenbouwkundige aan die hun visie op moderne stedenbouw in Nieuwegein in praktijk willen brengen. Zoals Abe Bonnema (1926-2001), die later het spraakmakende Fries Museum in Leeuwarden zal ontwerpen. Hij bedenkt voor Fokkesteeg een langzaamverkeerroute door de wijk, met bij het Orvelterdek een verhoogd woonniveau en daaronder ruimte voor parkeren. Fukken: “Zoiets was nog nergens vertoond.” Zoals Pietro Hammel, die het (oude) gebouw van DE KOM ontwerpt: “Echt prachtige architectuur”, vindt Fukken. “Wat, wordt het gesloopt? Nee toch?! Ze zouden er een monument van moeten maken!” Zoals de van oorsprong Indiase architect en stedenbouwkundige Ashok Bhalotra, die later naam zal maken met de revolutionaire Amersfoortse stadswijk Kattenbroek. Bhalotra is betrokken bij het ontwerp van Zuilenstein – “een heel geslaagde wijk”- en tekent samen met Fukken het eerste ontwerp voor het stadscentrum, De Plaat geheten. GRACHTJES Ronald Fukken: “Het idee was om op een verhoogde plaat een compact winkelcentrum met grachtjes, trappetjes, verborgen hoekjes en karakteristieke huizen te bouwen, met daaronder dan de parkeerruimte. Daarmee waren we onze tijd ver vooruit, omdat nieuwe stads- en winkelcentra toentertijd vooral als lange rechte straten werden ontworpen. Ik heb er samen met mijn zoontje, die toen een jaar of vier was, bij wijze van grapje nog een maquette van Lego van gemaakt. Die WINTER
21 Online Touch Interview Ronald Fukken Home